Finasteride
Ben je in België? Klik hier ➡️
Ben je in Nederland? Klik hier ➡️
Finasteride is een populair medicament dat onder vele merknamen op de markt beschikbaar is. We gaan in dit artikel uit van de twee voornaamste, gebaseerd op de voornaamste indicaties van de stof: Proscar, Propecia en, als extra, een topische finasteride genaamd Hims. Proscar is geïndiceerd voor goedaardige prostaatvergroting, in de medische wereld benigne prostaathyperplasia genaamd, of Benign Prostate Hyperplasia in het Engels, afgekort BPH. Propecia is geïndiceerd voor mannelijk patroon haarverlies, mannelijke androgenetische alopecia, voor de professionals, of, in het Engels, Male Androgenetic Alopecia.
Hims is eveneens geïndiceerd voor mannelijk patroon haarverlies, en biedt een topisch alternatief, in de vorm van een crème.[1]
Medicamentfiche | |
actieve stof | finasteride |
merken | Proscar, Propecia, Hims en anderen |
verdeler | Merck & Co, en anderen |
patent | patent verlopen |
klasse | 5α-reductase inhibitor |
indicatie | Proscar: Benign Prostatic Hyperplasia Propecia: Male Androgenetic Alopecia |
administratievorm | tabletten en topische crème |
generische versie | ja |
voorschriftplichtig? | ja |
goedgekeurd | ja |
risiconiveau | hoog (voorzichtigheid geboden) |
Wanneer we terug gaan in de geschiedenis, zien we dat finasteride al in 1992 door de FDA werd goedgekeurd voor de behandeling van BPH, en pas in 1997 voor de behandeling van haarverlies. Het tweede effect werd dan ook pas geleidelijk aan opgemerkt, tijdens de behandeling van BPH. Deze secundaire indicatie werd verder onderzocht en uiteindelijk commercieel benut met het op de markt brengen van Propecia.
Een derde ontwikkeling van finasteride is die van de topische crème, dewelke bedoeld is om een lokale behandeling te zijn voor haaruitval, met veel minder bijwerkingen dan de tabletadministratie.[1]
Finasteride kopen
Is niet moeilijk, in de zin dat deze medicamenten gemakkelijk te vinden zijn. Zo gemakkelijk dat je je misschien overweldigd voelt door de keuzemogelijkheden. Daarom willen we je in dit artikel wegwijs maken.
Waar je deze middelen niet vindt
Drogisten in je buurt, zoals Kruidvat en Etos hebben hen alvast niet, omdat deze medicamenten een voorschrift vereisen en je bij drogisten geen voorschriftplichtige medicijnen kan kopen. Online zoeken bij de drogisten Kruidvat, Etos, Bol en Amazon gaat dus ook niets opleveren, omdat geen van hen een apothekersvergunning heeft. Amazon Pharmacy in the US, heeft wel een apothekerslicentie, maar daar kan je vermoedelijk als Europeaan geen voorschriftmedicatie bestellen. In drogisten vind je een reeks van middelen die eventueel kunnen helpen bij BPH en wie weet zelfs met haarverlies, maar dus geen voorschriftmiddelen.
Waar je Proscar, Propecia en Hims wel vindt
We waren negatief begonnen, maar deze middelen zijn dus echt wel eenvoudig te krijgen:
- Offline
buurtapothekers - Online
webshops van buurtapothekers, apotheken zonder fysieke toonbank, illegale medicamenten webshops, farmaceutische dienstenplatformen
Deze shops hebben het allemaal.
Hou voor ogen dat wanneer je offline koopt je zowel voor de dokter als de apotheek de deur uit moet en een traject dient af te leggen dat je ofwel tijd kost ofwel tijd en geld.
Een deel van de online opties zorgen er voor dat je dat voor het medicament al niet meer moet doen, omdat je dat online koopt, en zij dat naar je opsturen, maar dan blijft nog het voorschrift waarvoor je wel nog een afspraak dient te maken en tijd en geld dient te steken in de verplaatsing en het doktersbezoek zelf. Indien je die laatste hindernissen ook nog wil opheffen kan je enkel nog bij de illegale medicamenten webshops terecht of bij de online farmaceutische dienstenplatformen, omdat de eersten geen voorschrift vragen en omdat de laatsten consultatiemogelijkheid beiden tijdens aankoop, met een dokter die je een voorschrift kan voorschrijven, online, op het eigenste moment. Belangrijk om er bij te zeggen is dat illegale medicamenten webshops goedkoop en eenvoudig zijn , maar onveilig omdat je niet weet wat ze je echt verkopen. Dit probleem hebben online farmaceutische dienstenshops niet omdat zij werken met artsen en voorschriften. Wat de platformen wel hebben is dat prijzen in de etalage iets hoger liggen dan wat doorgaans gevraagd wordt bij de andere koopopties, maar dit is omdat je dokters en verplaatsingskosten uitspaart. Als je alles bij mekaar rekent komt de platformen goedkoper uit.
Je hoort ook wel eens van de optie om in het buitenland te kopen, bijvoorbeeld Spanje of Duitsland, om zo een duit uit te sparen, zoals men vroeger, vóór het vrije verkeer van goederen, mensen en kapitaal binnen de EU een verworven feit was, deed met bijvoorbeeld goedkoop sloffen sigaretten kopen, of goedkopere benzine, net over de grens. Maar in dit geval gaat deze logica niet op, omdat de platformen dit gedrag trachten te ontmoedigen. Ofwel bedienen ze je niet als je bestelt vanuit een ander land als waar zij geregistreerd staan, ofwel rekenen ze een toeslag aan om hun hogere verzendingskosten te compenseren. Wanneer prijzen in een ander land lager liggen kan je daar enkel echt van profiteren indien je jezelf in dat land bevindt en je je product op een adres daar kan laten toekomen.
Prijs
Om de reële prijs van een medicament dat je wil kopen te kennen dien je verplaatsingskosten en dokterskosten mee in rekening te brengen. Alles bij mekaar komen de prijzen op de online farmaceutische dienstenplatformen zo bekeken het goedkoopst uit. Nu, als je Belg of Nederlander bent en je terugbetaling krijgt van een ziekenfonds of zorgverzekering, dan maakt deze overweging niets uit. Blijft dan wel nog het gemak, dat het grootst is bij de platformen, omdat je noch voor je voorschrift, noch voor je product, de deur uit moet.
Online bestellen
Bij de fysieke koopopties ga je gewoon aan de toonbank staan, geef je aan welk medicament je wil, je betaalt en klaar is kees. Bij online shops komt daar nog bovenop dat je een account aanmaakt en je adres opgeeft, zodat ze je aankoop kunnen toesturen. Bij farmaceutische dienstenplatformen komt daar dan nog de online consultatie bij. Het proces ziet er dan ongeveer zo uit:
- kies product
- online consultatie
- ontvang voorschrift
- geen leveradres op
- betaal
- product wordt aan je geleverd binnen 24 uren
We mogen niet vergeten dat je bij deze optie niet langer naar buiten moet en je geen verplaatsingskosten hebt. Voor velen wegen deze voordelen op tegen de nadelen van een iets langer aankoopproces. Bovendien, eens je het een keer gedaan hebt onthouden ze je medische info en je leveringsadres. Dus vanaf dan gaat het nog eens zo vlot.
Finasteride: 2 indicaties en hun behandeling
Proscar | Propecia | ||
Indicatie | BPH | haaruitval mannelijk patroon | |
Dosis | 5mg, 1x per dag, eventueel in combinatie met de alpha-blocker doxazosin. | 1 mg oraal1 keer per dag | |
Verloop van werking | Tekenen dat je behandeling werkt:minder nood om naar het toilet te gaanurinestroom verloopt soepelblaas is echt leeg na plassen | Behandeling tenminste 3 maanden doorzetten. Langer is beter want bij te vroeg stoppen kunnen oude symptomen terugkeren. Wanneer je haartooi dikker wordt weet je dat Propecia effect heeft | |
Wat? | Een vergrote prostaat is een normaal fenomeen bij mannen wanneer zij ouder worden. 50% van de mannen van 50 heeft het en wel 90% van de mannen van 80.Gevolgen: urinebuis vernauwd, plassen moeilijk blaas geraakt niet gans geledigd | Het enzym 5α-reductase zet testosteron om in DHT. Volgens een hormonaal ritme aangegeven door je genetische opmaak, maakt DHT de fasen in je haargroei korter, waardoor haren die uitvallen minder snel vervangen worden en bij gevolg de dikte van je haartooi afneemt. | |
Werking | Op oudere leeftijd doet DHT de prostaat zwellen. Proscar remt de activiteit van 5α-reductase af, waardoor de productie van DHT vermindert wordt. Het gevolg is dat zwelling van de prostaat afneemt. | Finasteride remt de actie van 5α-reductase af waardoor de omzetting van testosteron naar DHT vermindert en de hoeveelheid DHT in het lochaam afneemt. Als gevolg zullen de fasen in de haargroei verlengen en zal de haartooi verdikken. | |
Secundaire werking | Finasteride vermindert eveneens de productie van verscheidene anticonvulsieve neuronsteroïden, waaronder allopregnanolon, androstanediol, en tetrahydrodeoxycorticosteron, afgekort THDOC. | ||
Symptomen | negen keer of meer per dag urinerenniet kunnen plassen ondanks dat de blaas niet leeg isvaak dringend moeten plassen wakker worden om te plassenduwen om de plasstraal te beginnenonderbroken urinestraal een zwakke urinestraaldruppelen na urineren | haaruitvalverdunning haartooiterugtrekken haarlijn kaalheid volgens mannelijk patroon | |
Diagnose | manueel rectaal onderzoekdigitaal rectaal onderzoekultrasound imaging van de prostaatplastestenbloedonderzoek nierenbloedonderzoek PSAchecken op infecties in de urineobserveren kwaliteit, kwantiteit, en kracht van de urinestraalpostvoid restvolumetest | vaststelling door observatie verdunning haartooi en kaalheid | |
Behandeling | afwachten & observerenlifestyle veranderingen medicatie om de spieren rond prostaat te ontspannenmedicatie om prostaat te doen krimpen of groei te vertragenchirurgische ingreep5α-reductase remmer toedienen | 5α-reductase remmer toedienen, via tablet of topisch | |
Self-help | urineren volgens planningminder drinkenniet drinken voor slapengaanniet te veel in 1 keer drinkenminder zoutminder alcoholminder koffiebenen hoger dan je hart leggenlichaamsbeweging (30 m/week) | haarbeschadiging voorkomen door zachte shampoos te gebruiken en gezond te eten. | |
Dosis vergeten | Neem deze dan niet meer in maar neem gewoon de volgende die op de planning staat | ||
Prevalentie bijwerkingen | |||
erectiestoornissen | 8% – 19% | 1% | |
lager libido | 6% – 10% | 2% | |
abnormale ejaculatie | 4% – 7% | 1% | |
borstvergroting (gynecomastia) | 1% – 2% | niet gemeld | |
Even inzoomen op haargroei en haarverlies
Het zijn genetische factoren die bepalen hoe een man ontwikkeld en of hij vroeger of later haaruitval zal hebben.
Haar groeit uit haarzakjes, ook follikels genaamd. Een follikel is een verzameling van haarproducerende cellen die worden gevoed door de hypodermis, het onderhuidse milieu dat voor velerlei functies instaat, waar het voeden van de haarfollikels, er één is.
Haargroei is cyclisch en iedere follikel doorloopt gedurende de levensloop van een haar 4 fases waarbij de haarzak zich op en neer beweegt van de onderste huidlaag, waar het haar gevoed wordt, naar de haaroppervlakte, waar het haar wordt uitgestoten. De duur van deze fases wordt gereguleerd door DHT, in samenspraak met genetische aanleg. DHT geeft de doorgang van voeding vrij of blokkeert deze. De duur van de Anagene fase hangt af van de voeding die het haar krijgt. Hoe minder voeding hoe korter deze duurt. Hoe korter, hoe dunner en zwakker haren zijn en hoe dunner de haartooi. Hoe langer, hoe steviger en langer haren zijn en hoe dikker de haartooi.
Haargroei cyclus | ||||
Fase | Activiteit | Groeisnelheid | Duur per individueel haar | Dekking op eender welk moment |
Anagene fase | actieve groei tot genetisch bepaalde maximum lengte | 1,25 cm per maand. | 2 tot 5 jaren | 90% van al je hoofdharen |
Catagene fase | het haarzakje maakt zich los van de hypodermis en trekt zich terug (naar de huidoppervlakte toe). De haarwortel valt uit mekaar en het worteleinde verandert in een soort knot. | 0 cm per maand | 1 tot 2 weken | 1% van al je hoofdharen |
Telogene fase | het haar blijft in rust op maximum lengte | 0 cm per maand | 3 tot 6 maanden | 10% van al je hoofdharen |
Exogene fase | het haar lost van zichzelf of wordt uitgeduwd door een nieuw haar | 0 cm per maand |
Bijwerkingen topisch vs tabletten
Topische finasteride crèmes zoals Hims bevatten vaak een combinatie van Finasteride met Minoxidil verkocht.
tabletten | topische crème | |
administratie | oraal | lokaal (op de scalp) |
bijwerkingen | erectiestoornissenongemak in de testikelsafname seksuele libidotijdelijk haarverlies door finasterideejaculatiestoornisuitslagbrainfogdissociatieemotionele vervlakking | op de scalp:erythema (rode vlekken)jeuk of brandende scalphuidirritatiecontactdermatitis |
Algemeen voor finasteride (Propecia, Proscar & Hims): bijwerkingen & waarschuwingen
Hou er rekening mee dat
- de concentratie finasteride veel groter is bij Proscar dan bij Propecia, en dat er daar dus meer risico is op bijwerkingen.
- de topische behandelingsmethode de stof inbrengt via de huid en dat bijwerkingen daar eerder lokaal zullen zijn, maar niet louter, omdat de stof wel degelijk ook in het bloed terecht komt, zij het in mindere mate.
Waarschuwingen
- Borstkanker
Er is een absolute minderheid van mensen die borstkanker ontwikkelden tegelijkertijd met hun behandeling met finasteride. Het lijkt dat er een verband is met finasteride, maar men heeft de aard en de mate van directheid van de relatie nog niet kunnen vaststellen. Knaagdieren ontwikkelden alvast geen kanker bij langdurig finasteride gebruikt. - Post Finasteride Syndroom
Verschillende mensen, in totaal een zeer kleine minderheid maar toch een groep van duizenden ex-gebruikers, melden ernstige, waaronder significante neurologische, bijwerkingen van finasteride, zelfs bij kleine dosissen, en zelfs lang nadat de stof uit hun lichaam verdwenen is.
Een deel van de medische gemeenschap bevestigd deze klachten en wil van PFS een erkende bijwerking maken die ook aangegeven is in de bijsluiters van het medicament.
Maar een ander deel geloofd dat PFS onvoldoende wetenschappelijk onderbouwt is en zelfs dat er sprake zou zijn van een waansyndroom en massa-psychose. - Vrouwen & kinderen
Finasteride is niet goedgekeurd voor vrouwen en kinderen. Men is bezig met onderzoek naar finasteridegebruik bij vrouwen maar men is hier nog niet klaar mee. Vrouwen maken minder testosteron aan en dit kan hen blootstellen aan risico’s bij het nemen van finasteride . - Zwangerschap & borstvoeding
Finasteride is schadelijk voor de foetus. Het is niet geweten of finasteride doordringt in de moedermelk. Voorzorg is hier de gepaste houding. De stof wordt door de huid geabsorbeerd. Vermijdt daarom elk contact van vrouwen met tablet of crème. - Topische crème
Zoals gezegd wordt de crème opgenomen via de huid. Zorg er voor dat vrouwen, kinderen en dieren de crème niet op zich krijgen. - Prostaatkanker
Het gebruik van finasteride vergroot de kans op prostaatkanker. Let op vreemde knobbels , pijn in de borst, afscheiding aan de tepels, … Deze kunnen immers symptomen zijn van borstkanker. Contacteer onmiddellijk je arts als je deze opmerkt. - Allergische reactie
Finasteride, mag niet voorgeschreven worden aan mensen waarvan geweten is dat zij er allergisch aan zijn. Een milde allergische respons zal huiduitslag, netelroos, koorts teweegbrengen. Een ernstige allergische response, ook anaphylaxis genoemd, veroorzaakt zwellen, fluitende ademhaling, kortademigheid en moeite met slikken. Bel in dit geval onmiddellijk de hulpdiensten! - Gebroken of verpletterd tablet
Een uiteengevallen tablet kan geabsorbeerd worden door de huid. Zorg ervoor dat gebroken of verpletterde finasteridetabletten niet met de huid in aanraking komen, zeker niet die van zwangere vrouwen en kinderen. Let ook op met dieren. Zorg dat deze wegblijven van tabletbrokken. Indien aanraking plaatsvindt, was het getroffen gebied dan grondig met water en zeep. - Interacties met andere middelen
Opgepast indien je finasteride neemt met andere middelen. Deel mee aan je arts wat je neemt of wil nemen. Omdat medicijnen elkaar beïnvloeden: elkaar verzwakken of versterken of tezamen geheel nieuwe bijwerkingen kunnen teweegbrengen, kan hij of zij beslissen om finasteride of de andere medicijnen te verminderen, vermeerderen, stop te zetten of te vervangen. - Overdosis
Het heeft geen zin finasteride in hogere dosissen dan voorgeschreven in te nemen omdat er vanaf een zekere dosis een vervlakking optreed van het effect. Meer nemen vergroot dan enkel het risico op bijwerkingen maar maakt weinig of geen verschil voor de therapeutische werking. Indien je teveel finasteride neemt zullen bijwerkingen optreden in grotere intensiteit. Wanneer je het gevoel hebt dat bijwerkingen acuut zijn verwittig dan de hulpdiensten. Men zal dan je maag leegpompen en/of vloeistof intraveneus toedienen.[4, 5]
Bijwerkingen
Milde bijwerkingen
Dit zijn zachte bijwerkingen waarbij geen bijzondere voorzorgen nodig zijn. Zij zouden moeten wegebben wanneer je lichaam gewend is aan finasteride. Blijven zij toch voortduren of worden zij erger raadpleeg dan zeker je arts.
Milde bijwerkingen – meer voorkomend
- verlies van verlangen en libido
- vermindering interesse in seks
- minder seksueel presteren
- erectiestoornissen
- minder seksuele drive
Milde bijwerkingen – minder voorkomend
- loopneus
- niezen
- slaperigheid
- verstopte neus
Milde bijwerkingen – zeldzaam
- rugpijn
- hoofdpijn
- duizeligheid
- maagpijn
- vermindering spermavolume
- diarree
Ernstige bijwerkingen
Onderstaande bijwerkingen wijzen op serieuze problemen. Je moet je dokter dan ook onmiddellijk op de hoogte brengen als je deze ervaart. Als wat je meemaakt extreem aanvoelt bel dan de ambulance.
Ernstige bijwerkingen – meer voorkomend
- koude zweren
- rillingen
- flauw vallen
- verwarring
- draaierig als je recht gaat staan
- duizeligheid
Ernstige bijwerkingen – minder voorkomend
- zwellen in gezicht, armen, handen, onderste ledematen, voeten
- opgeblazen gevoel
- tintelen handen en voeten
- netelroos, jeuk, huiduitslag
- ongebruikelijk gewichtsverlies
- borstvergroting en overgevoeligheid
- snel aankomen
- rode huid
- dissociëren
- zwelling in lippen en gezicht
- brainfog
- emotionele ongevoeligheid
Ernstige bijwerkingen – frequentie onbekend
- zweer op de huid van de borst die niet geneest
- klare of bloedige afscheiding van de tepel
- roodheid of zwellen van de borst
- kuiltjes in het huidoppervlak van de borst
- binnenstebuiten keren van tepels
- terugkerende korstvorming en schilfering van de tepel
Interessant om weten
Het duurde x jaren vooraleer PFS opdook!? | Finasteride is niet enkel een 5α-reductase remmer |
Eén kritiek van sceptici op het omstreden concept van Post-Finasteride Syndroom is dat het tot rond 2010 geduurd heeft vooraleer het idee van PFS ontstond, terwijl finasteride al van in de jaren ’90 van de vorige eeuw gebruikt werd voor het behandelen van kaalheid.[5] | Naast de DHT productie vermindert finasteride ook de productie van verscheidene anticonvulsieve neuronsteroïden, waaronder allopregnanolon, androstanediol, en tetrahydrodeoxycorticosteron, afgekort THDOC. |
De bijsluiter moet steeds grondig nagelezen worden! En het woord van de arts is key. Del mee wat je medische voorgeschiedenis is en welke middelen je inneemt of wil innemen. Als je met vragen zit leg die dan aan hem/haar voor.
Bronnen
- Zito P M, Bistas K G, Patel P, Syed K. Finasteride. Herzien 28 februari 2024. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513329/
- Merck & C0. Proscar. Oktober 2010. https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2010/020180s037lbl.pdf
- Merck & C0. Propecia. December 2010. https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2011/020788s018lbl.pdf
- You Health. Hims. https://www.hims.com/treatment/topical-finasteride-minoxidil-info
- Post-Finasteride Syndrome Foundation. The post-finasteride syndrome foundation. 2024. https://www.pfsfoundation.org/